Het bosgebied van Soest heeft een heel aantal boslanen. Deze lanen worden gevormd door laanbomen. Soms zijn deze bomen heel oud, maar er zijn ook nieuwere lanen met jongere bomen. Boslanen hebben ook, afhankelijk van hun leeftijd, verschillende soorten functies. Om deze goed in stand te houden moeten we al deze lanen onderhouden.
Wat zijn boslanen?
Boslanen zijn rijen bomen die we planten om structuur te geven aan een bosgebied. Vaak zijn de lanen een weg van A naar B die gebruikt worden door de bosbrandweer, wandelaars, ruiters of voor houttransport. Lanen planten we zoveel mogelijk dwars op de windrichting. Op deze manier geven ze stabiliteit aan het bos. In het bos worden vaak beuken, eiken, lindes of iepen gebruikt om lanen te vormen. Deze bomen kunnen goed als een laan omhoog groeien en na 150 jaar eventueel geoogst worden voor de houtopbrengst.
De functies van boslanen
Naast het vormen van een weg hebben lanen ook nog andere functies. Vaak staan er naaldbomen in de bosgebieden naast de lanen. Als er brand uitbreekt kunnen de lanen dienen als een mogelijkheid om de brand daar te stoppen. We noemen ze daarom ook wel brandgangen.
Oude laanbomen van 100 tot 150 jaar oud geven ook veel waarde voor de natuur. Dieren kunnen in deze bomen makkelijk een nest maken. De bomen worden daarom ook graag gebruikt door spechten, boommarters en uilen. Ook vleermuizen gebruiken de bomen voor hun oriëntatie.
Onderhoud
Tussen 1940 en 1980 zijn er geen nieuwe lanen geplant in het buitengebied. Na 1980 is de gemeente hier weer mee begonnen. Hierdoor zijn er door het hele bosgebied veel jonge lanen. Om deze jonge lanen zich goed te laten ontwikkelen hebben ze licht nodig. Een goede kroonontwikkeling (bovenkant van de boom) geeft stabiele wortels. Op een aantal plekken zijn de bomen zo hoog dat de dennenbomen ernaast het licht tegenhouden. Daardoor kunnen ze krom gaan groeien en verdwijnt de functie van de laan. In die gevallen halen we de eerste rij dennen weg zodat de laanbomen meer licht kunnen krijgen.
Ook zijn er een aantal jongen eiken doodgegaan. De reden hiervan is dat ze op een hele droge plek staan, namelijk rondom de Soester duinen. Ze hebben in het begin wel extra water gekregen, maar soms is dat niet voldoende. Daarnaast hebben we af en toe helaas ook te maken met vandalisme. Jonge bomen die zonder reden door midden worden gezaagd bijvoorbeeld. Heel nutteloos en 15 jaar groei voor niets. De dode bomen vervangen we door inlandse eiken. Deze soort is inheems én past goed bij de zandgrond. Het gaat om ongeveer 4% van alle bomen.
Tegenstrijdig?
Soms klinkt het tegenstrijdig om sommige bomen weg te halen en ergens anders weer te planten. Maar de gemeente Soest heeft zoveel bosgebied, dat de werkzaamheden vaak worden uitgevoerd op kleine stukken en vaak alleen aan de randen van het bos. Daarnaast doet de Soester natuur het erg goed. En om veel soorten flora en fauna een plek te geven én voor veiligheid te kunnen zorgen is onderhoud nodig.