Op dinsdag 19 november 2024 komen mensen uit heel Nederland samen bij het bescheiden monument in het bos van Park Vliegbasis Soesterberg.
Hier worden de drieëndertig verzetsstrijders herdacht die op deze plek in 1942 door de Duitse bezetters zijn geëxecuteerd. Dit jaar is het precies 82 jaar geleden dat deze dappere mannen het leven lieten voor de vrijheid.
Blijft indrukwekkend
Het verhaal van de ‘33 van Soesterberg’ blijft indrukwekkend. Op 19 november 1942, achter de schietbaan van de vliegbasis, vond de brute executie plaats. De mannen behoorden tot verschillende verzetsgroepen verspreid over Nederland. Zij waren stuk voor stuk pioniers in het verzet tegen de bezetter. De executie van deze verzetsstrijders kwam onverwacht. Er was geen proces, geen officiële aanklacht en geen represaille. De gebeurtenis speelde zich af buiten het gehoor en zicht van de inwoners van Soest en Soesterberg. Pas na de bevrijding, op basis van geruchten, ontdekten mensen het massagraf waarin de drieëndertig mannen waren begraven. De plek werd later gemarkeerd met een eenvoudig houten kruis en een steen met bronzen plaquette waarop hun namen staan.
Twee burgemeesters bij herdenking
De herdenking op 19 november 2024 begint om 13.15 uur en duurt tot 14.15 uur. Stichting Comité 4 en 5 mei Soest-Soesterberg organiseert de plechtigheid. Tijdens de ceremonie leggen aanwezigen kransen en bloemen bij het monument om hun respect te tonen. Namens de Gemeente Voorst spreekt burgemeester Paula Jorritsma-Verkade. Het is voor het eerst dat een burgemeester uit Voorst bij de herdenking aanwezig is. Vijftien van de ‘33’ kwamen uit de regio rond Deventer, Twello, Terwolde en Voorst, wat de deelname van burgemeester Jorritsma-Verkade extra betekenis geeft.
Loco-burgemeester Karin Scholten vertegenwoordigt de Gemeente Soest en houdt ook een toespraak. Scholieren van groep 8 van OBS De Egelantier uit Soest spelen een belangrijke rol in de ceremonie. De leerlingen leggen 33 witte rozen bij het monument, noemen de namen van de ‘33’ en helpen bij de kranslegging. Enkele leerlingen dragen ook een gedicht voor.
Startpunt Soester Duinen
De herdenking begint voor nabestaanden en genodigden al om 12.00 uur met een ontvangst in Restaurant De Soester Duinen, gelegen aan de Soesterbergsestraat. Hier komen familieleden, nabestaanden en andere betrokkenen samen voor een moment van ontmoeting en bezinning.
De organisatie nodigt iedereen uit Soest, Soesterberg en andere delen van Nederland uit om de herdenking bij te wonen en zo hun eer te bewijzen aan de verzetshelden van toen. Voor automobilisten zijn er parkeerplekken bij het Nationaal Militair Museum, vanwaar het monument te voet bereikbaar is. Fietsers kunnen dichter bij het monument komen. Verkeersregelaars wijzen de route naar het herdenkingspunt.
Herdenking houdt de plechtigheid levend
Met deze herdenking eren de deelnemers niet alleen de moed van de ‘33’, maar herdenken zij ook het onmisbare offer dat zij brachten voor vrijheid. In een tijd waarin de verhalen van de Tweede Wereldoorlog steeds verder weg lijken, houdt de plechtigheid hun herinnering levend.