Informateur Yvonne van Mastrigt heeft haar bevindingen als informateur voor de gemeente Soest uitgebracht. De grootste partijen GGS en Soest2002 zijn als eerste aan zet!
Eén van haar conclusies is dat er bij alle partijen behoefte is aan een groter vertrouwen, zowel vertrouwen tussen politieke partijen onderling als vertrouwen van de samenleving in de lokale politiek. Van Mastrigt adviseert om nu als eerste een gesprek tussen Soest2002 en GGS te organiseren om een samenwerking te onderzoeken.
Ook VVD als grotere partij in het vervolgtraject
Volgens Mastright zijn de partijen VVD, PvdA, POS, CU-SGP en GroenLinks voor de hand liggende gesprekspartners voor het vervolgtraject, echter kan een vervolgtraject ook gezien worden als een aanvulling van zetels of in geheel een andere combinatie van grote partijen. Ook de grotere derde partij de VVD moet in eerste aanzet geduldig afwachten op wat komen gaat.
Bouwen aan vertrouwen
In het verslag getiteld ‘Bouwen aan vertrouwen’ gaat informateur Van Mastrigt in op de gesprekken die met alle tien politieke partijen zijn gevoerd op dinsdag 22 maart en vrijdag 25 maart. Van Mastrigt sprak ook met burgemeester, gemeentesecretaris en raadsgriffier. Laatstgenoemde ondersteunde de informateur verder bij de gesprekken. Tijdens de openbare raadsbijeenkomst op donderdag 7 april licht Van Mastrigt het verslag en de adviezen nader toe. De politieke partijen kunnen dan ook vragen stellen.
Van Mastrigt adviseert om als eerste stap in het vervolg van deze formatie een gesprek te organiseren tussen Soest2002 en GGS. Van Mastrigt adviseert deze partijen om te onderzoeken of er een gezamenlijke basis is om samen te werken, waarbij er ruimte is om de ander tot z’n recht te laten komen. Daarna kunnen andere partijen die hebben aangegeven open te staan voor bestuursverantwoordelijkheid bij de gesprekken worden betrokken. Dit zijn partijen als VVD, PvdA, POS, CU-SGP en GroenLinks. Met ieder van deze partijen zullen dan wel op verschillende onderwerpen intensieve gesprekken moeten worden gevoerd en vergaande afspraken over inhoudelijke thema’s moeten worden gemaakt.
In alle gesprekken kwam naar voren dat partijen behoefte hebben aan meer vertrouwen in elkaar en ook aan meer vertrouwen van de samenleving in de lokale politiek. De gevoelde urgentie ‘het moet anders’, bleek in de gesprekken ook een kwestie van ‘wij willen het echt anders’. Een aantal gesprekspartners gaf aan dat het aanstellen van de onafhankelijke informateur gezien kan worden als de start van een nieuw begin. Daarbij heerst het besef dat dit een proces is van blijven bouwen aan vertrouwen.
Het moet zeker anders
GGS en Soest2002 wisselden elkaar bij de laatste paar verkiezingen af als grootste partij. Ook bij deze verkiezingen is er in stemmenaantal sprake van een wisseling: ditmaal kreeg Soest2002 de meeste stemmen. Qua zetelaantallen zijn de partijen even groot geworden: beide partijen hebben 5 zetels (net als de VVD). Samen met de wens van alle politieke partijen dat ‘het anders moet’ en dat men het anders wil, geeft deze verkiezingsuitslag daarmee de opdracht aan de twee ogenschijnlijk tegengestelde partijen om zich nu zij-aan-zij in te zetten voor de samenleving van Soest als geheel. Tijdens de verkiezingen lieten beide partijen nog publiekelijk weten dat ze geen vertrouwen hadden in een goede samenwerking.
De informateur adviseert partijen bij het eerste aandachtspunt om zich bewust te zijn van de manier waarop belangen vanuit de samenleving onder de aandacht van de Soester politiek worden gebracht. Deze belangen kunnen invloed hebben op het gemeentebestuur; partijen krijgen het advies om te laten zien hoe daar binnen de gemeenteraad mee wordt omgegaan.
Als tweede aandachtspunt gaf Mastrigt mee dat een gesprek over bouwen buiten de ‘rode contour’ mogelijk is geworden op basis van de zetelverdeling binnen de gemeenteraad. Deze verschuiving raakt een belangrijke inhoudelijke prioriteit binnen de gemeente Soest. Het advies van Van Mastrigt is: “Stel vast dat deze ruimte er nu is en geef vervolgens het gesprek hierover (inhoudelijk) vorm” aldus de informateur.
Het hele verslag is te lezen bij de vergaderstukken van 7 april 2022 via: https://soest.bestuurlijkeinformatie.nl/Calendar